Göz Seğirmesi Nedir?
Göz seğirmesine halk arasında çeşitli olumlu ya da olumsuz anlamlar yüklenmiş olsa bile, esasında göz kasları ile alakalı bir sağlık sorunudur. Tıbbi adı miyokimi olan göz seğirmesi, göz kapağı kaslarının, genellikle orbicularis oculi adı verilen kasların, istemsiz tekrarlayan spazmları yani kasılmaları durumudur.Oldukça yaygın görüldüğü için halk arasında bir tıbbi sorun olarak görülmez, ancak uykusuzluk veya yorgunluk haricinde çeşitli göz hastalıklarının emaresi olabilir. Göz seğirmesi olan bireyler için durum belirgin olsa da, bazı durumlarda göz kapağı başkaları tarafından fark edilmeyecek kadar hızlı seğirebilir.
Göz seğirmesi genellikle üst göz kapağında görülür. Ancak hem üst kapakta hem de gözaltı seğirmesi olarak görüldüğü vakalar da mevcuttur. Sağ göz seğirmesi veya sol göz seğirmesi arasında belirgin bir farklılık gözlemlenmez.
Göz seğirmesi tipik olarak birkaç saniyede bir tekrarlayan halde, bir veya iki dakika boyunca görülür. Çoğu vakada, göz kapağı kasılmaları çok hafiftir ve göz kapağında hafif bir çekilme gibi hissedilir. Ancak daha ağır vakalarda göz kapaklarını bütünüyle kapamaya yol açacak kadar güçlü spazmlar yaşanabilir. Bu blefarospazm adı verilen farklı bir tıbbi durumdur.Göz seğirme ataklarının belirli bir periyodu yoktur. Seğirme atakları birkaç gün boyunca gelip gidebilir. Ancak haftalar hatta aylar boyunca herhangi bir seğirme emaresi de görülmeyebilir. Göz seğirmesi genellikle ağrısız ve zararsızdır, ancak günlük yaşam içerisinde rahatsızlığa yol açabilirler.Göz seğirmesi birçok vakada genellikle bir tedavi gerektirmeden kendi kendine düzelir. Ancak nadir vakalarda, özellikle aynı zamanda yüzün diğer kısımlarında seğirmeler veya kontrol edilemeyen uzuv hareketleri görülüyorsa, göz seğirmesi kronik hareket bozukluğunun erken bir uyarı işareti olabilir.
Göz Seğirmesi Neden Olur?
Göz seğirmesinin nedeni birey tarafından her zaman kolayca belirlenebilir değildir. Çok nadir durumlar hariç daha ciddi bir sorunun emaresi olmamasından dolayı genellikle göz seğirmesinin sebebi araştırılmaz.Göz seğirmesinin başlıca sebepleri;
- Uykusuzluk
- Yorgunluk
- Alkol, tütün veya kafein kullanımı,
- Alerjik tepkime,
- Göz çevresinde enfeksiyonlar,
- Güneş, rüzgar veya toz gibi çevresel faktörler,
- Kornea çizikleri,
- Fiziksel efor,
- Göz kapağının zorlanması, çarpma,
- Göz tahrişi ve göz kuruluğu,
- Sürekli ve ara vermeden filtresiz bilgisayar ekranı kullanımı
- Kullanılan ilaçların yan etkileri,
- Stres,
Seğirmelerin kronikleştiği, yani sürekli hale geldiği vakalara “iyi huylu blefarospazm” adı verilir. Bu kronik ve kontrol edilemeyen göz kırpma durumu tipik olarak her iki gözü birden etkiler.
İyi huylu blefarospazm orta yaş ve sonrasında daha yaygın olarak görülür. Kadınlarda, erkeklere kıyasla daha yaygın olarak görülmekte olan bu durumun kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak aşağıda listelenen durumların kasılmaları neden olabileceği düşünülmektedir.
- Aşırı alkol, kafein kullanımı
- Blefarit, yani göz kapağında iltihaplanma,
- Çevre faktörleri (güneş, hava kirliliği, rüzgar ve toz gibi)
- Her türlü tütün kullanımı
- Işık hassasiyeti
- Konjunktivit, yani göz yangısı,
- Kuru gözler,
- Stres
- Yorgunluk
İyi huylu blefarospazm göz seğirmesinin aksine tedavi edilmezse zaman içerisinde ağırlaşır ve sonunda görme sorunlarına yol açabilir. Ortaya çıkarabileceği sorunlar arasında bulanık görme, ışığa karşı duyarlılık ve yüzde spazm sayılmaktadır.
Eğer gözde seğirmenin yanı sıra kırmızılık, şişlik veya alışılmadık bir akıntı varsa, üst göz kapağı sarkıyorsa, her seğirmede göz kapakları bütünüyle kapanıyorsa, seğirme yüzün diğer kısımlarını etkilediyse veya birkaç hafta boyunca devam ettiyse mutlaka göz doktoruna başvurulmalıdır.
Henüz teşhis edilmemiş kornea çizikleri de gözde sürekli seğirmeye neden olabilir. Kornea çiziklerinin kalıcı göz hasarına yol açabileceği göz önüne alındığında veya herhangi bir göz yaralanması şüphesi durumunda derhal göz doktoruna başvurulması gereklidir.
Göz Seğirmesinin Komplikasyonları Nelerdir?
Göz seğirmesi çok nadir vakalarda daha ciddi bir beyin veya sinir sistemi bozukluğunun bir belirtisidir. Göz seğirmesinin daha ciddi sebeplerden kaynaklandığı vakaların tamamında başka semptomlar da aynı zamanda görülür. Göz kapağı seğirmelerine neden olabilecek beyin ve sinir sistemi bozuklukları arasında aşağıda verilen listedekiler sayılabilir:
- Yüz felci, yani diğer adıyla hemifasiyal paralizi, bireyin yüzünün bir tarafının aşağı doğru sarkmasına neden olan bir durumdur. Çoğunlukla bir damarın yüzün bir tarafındaki sinire baskı uygulamasından kaynaklanır.
- Distoni, beyin tarafından kaslara iletilen sinyalin yanlış gönderilmesi sonucunda, vücutta belirli bir bölgede ya da genele yayılmış şekilde oluşan istemsiz kas spazmları gelişmesi durumudur.
- Servikal distoni boyun ve omuz kaslarında rastgele spazm görülmesine ve başın rahatsız edici pozisyonlara bükülmesine neden olan bir distoni türüdür. Spazmodik tortikollis ve boyunda kasılma halinde görülebilir.
- Multipl skleroz, yani kısaca MS, merkezi sinir sisteminden kaynaklanan, bilişsel ve hareket problemlerinin yanı sıra yorgunluğa neden olan bir hastalık türüdür.
- Parkinson hastalığı, uzuvlarda istemsiz titremeye, kaslarda sürekli sertliğe, kasılmaya, denge sorunlarına ve konuşma zorluğuna neden olabilir.
- Tourette sendromu istemsiz hareket ve konuşmalar ile karakterize edilen bir durumdur.
Göz Seğirmesi Nasıl Tedavi Edilir? Göz Seğirmesi Nasıl Geçer?
Göz seğirmesi birçok vakada bir kaç gün veya hafta içerisinde kendiliğinden geçer. Ancak bir iki hafta gibi bir süreden daha uzun süre devam ederse olası nedenlerin belirlenmesi ve ortadan kaldırılması göz seğirmesinin düzelmesi için yeterli olabilir.Göz seğirmesinin hangi zamanlarda ve hangi hareketlerden sonra ortaya çıktığının not edilmesi, bu nedenlerin belirlenmesinde yardımcı rol oynayacaktır.
Göz seğirmesinin nedenleri arasında olan stres, yorgunluk ve kafein tüketiminin azaltılması, alınacak ilk önlemler arasındadır. Buna göre daha az kahve içmek, uykuya yeterli zaman ayırmak, reçetesiz satılan suni gözyaşı damlaları ile göz kuruluğunu gidermek ve spazmlar başladığında gözlere sıcak bir kompres uygulamak göz seğirmesinin azalmasına ve ortadan kalkmasına yardımcı olacaktır.Eğer göz seğirmesi alerjik bir durumdan veya çevresel faktörlerden kaynaklanıyorsa, bu alerjen maddeden veya ortamdan uzak durulması etkili olacaktır.
Bununla birlikte doktor tarafından reçeteli olarak verilen bazı ilaçlar kas seğirmesinin tedavi edilmesinde yardımcı olabilir.
İyi huylu blefarospazm tedavisinde ise, doktor tarafından reçete edilen birkaç ilaç türü mevcuttur. Ancak bu ilaçlar sadece geçici bir rahatlama sağlayacaktır.Daha ağır seyreden ve sorun olan iyi huylu blefarospazm vakalarında ise tedavi amaçlı cerrahi müdahaleye başvurulması mümkündür.
Göz kapaklarındaki bazı kasları ve sinirleri çıkarmak için gerçekleştirilen bu cerrahiye miyektomi adı verilir. Bu ameliyat ayrıca, yüz sinirine basınç yaparak hemifasiyal spazmlara neden olan damarların sebep olduğu basıncı hafifletebilir. Cerrahi müdahalenin sonuçları kalıcıdır, ancak herhangi bir cerrahi müdahalede olduğu üzere çeşitli komplikasyonların ortaya çıkması olasılığı vardır.