Ginkgo Biloba (Mabet Ağacı) Nedir?

Ginkgo Bilobanın Faydaları ve Etkileri

Bireyler uzun çalışma saatleri ve yoğun iş günleri nedeniyle zihinsel performanslarında düşüş yaşayabilirler. Yaşlanmanın olumsuz bir etkisi olan hastalıklara karşı daha yatkın hale gelebilirler. Ginkgo biloba hastalıkların iyileştirilmesine veya hafifletilmesine yardımcı olan antioksidanlar bakımından oldukça zengindir. Mabet ağacının faydaları şu şekilde sıralanabilir:

Hafıza ve Konsantrasyon Üzerindeki Etkileri

Hafızayla ilgili şikayetler her yaşta veya sosyal statüde bireyi etkilemekle birlikte özellikle orta yaşlarda sık görülen bir durumdur. Hafıza bozuklukları yeni bilgileri öğrenme ve akılda tutma konusunda zorluklara yol açabilir. Önemli düzeydeki hafıza sorunları bireyin zihinsel işlevlerinde düşüşe neden olan demansla ilgili olabilir.

Demans tedavisini destekleyen ginkgo biloba yaprağı özütü, bilişsel işlevleri olumlu etkileyebilir. Hafıza güçlendirici bitkiler arasında yer alan ginkgo biloba, bilişsel bozulmayla ilişkili hafıza problemlerinin yanı sıra konsantrasyon bozukluğunda da kullanılabilir. Ginkgo bilobanın sunduğu olumlu etkiler içerdiği bileşenlerin vazoaktif ve antioksidan özelliklerinden kaynaklanır.

Antioksidan Özellikleri

Antioksidanlar metabolizma esnasında doğal oluşan veya UV radyasyonu gibi çeşitli etkenlerle vücuda giren serbest radikalleri etkisiz hale getiren maddelerdir. Serbest radikaller hücrelere zarar vererek çeşitli hastalıklara yol açabilir. Serbest radikaller DNA'ya zarar vererek yaşlanmaya ve kanser ve kalp hastalığı gibi çeşitli rahatsızlıklara neden olabilir.

Ginkgo bilobanın içerisinde quercetin, kaempferol, isorhamnetin gibi flavonoidlerin yanı sıra ginkgolides A, B, C, J ve bilobalide gibi terpenoid antioksidanlar yer alır. Bu doğal antioksidanlar serbest radikalleri temizleyebilir ve hücresel antioksidan sistemini güçlendirebilir. Böylece vücutta hastalıkların oluşumuna giden süreçte rol oynayan etkenler azaltılarak sağlıklı bir yaşam sürmek mümkün hale gelebilir.

Dolaşım Sistemi Üzerindeki Yararları

Dolaşım sistemi bozuklukları pek çok organı etkileyebilir ve çeşitli rahatsızlıklara sebep olabilir. Bu nedenle dolaşım sisteminin normal fonksiyonlarını yerine getirebilmesi büyük önem taşır.

Geleneksel Çin tıbbında ginkgo tohumları böbreklerden akciğerlere kadar vücuttaki birçok organın enerji kanallarını açmak için kullanılır. Ginkgo bilobanın bu etkisi kan akışını artırma becerisiyle ilgili olabilir. İçerisinde yer alan nitrik oksit maddesi damarları genişleterek kan akışını artırır. Ginkgo biloba içerisinde bulunan antioksidanlar sayesinde kalp ve damar sağlığına da olumlu etki edebilir.

Göz Sağlığına Katkısı

Ginkgo biloba, göze giden kan akışını artırarak glokom ve yaşa bağlı olarak ortaya çıkabilen makula dejenerasyonu gibi görme bozukluklarının belirtilerini hafifletebilir veya ilerlemesini yavaşlatabilir. Ayrıca ginkgo bilobanın antioksidan özellikleri gözdeki hücre hasarını azaltarak görüş düzeyini de iyileştirebilir. Antioksidanlar bazı göz hastalıklarının oluşumunda rol alan oksidatif stresin olumsuz etkilerini azaltarak fayda sağlayabilir.

Depresyon ve Kaygı Üzerindeki Etkileri

Depresyon; haz alma kapasitesinin azalması, uyuşukluk, uykusuzluk, bitkinlik, değersizlik, suçluluk duygusu, konsantrasyon güçlüğü ve intihara meyillilik gibi belirtilerle ortaya çıkan ciddi bir ruh hali bozukluğudur. Anksiyete bozukluğuysa bireyin çeşitli durumlarda kendi kontrolü dışında yüksek düzeyde korku ve endişe hissetmesidir. Ginkgo biloba hem depresyon hem anksiyete belirtilerinin azaltılmasına yardımcı olarak bireyin yaşam kalitesini artırabilir.

Ginkgo bilobanın depresyon ve anksiyete bozukluğu yaşayan hastalardaki etkilerini inceleyen bilimsel araştırmalar bu bitkinin potansiyel faydalarını destekler niteliktedir. Bu çalışmadan elde edilen bulgular, ginkgo biloba kullanan katılımcıların kontrol grubundakilere kıyasla depresyon belirtilerinde azalma olduğunu gösterir.

Ginkgo bilobanın tüm bu yararlarını göz önünde bulundurarak günlük diyetinize dahil etmek sağlığınız için faydalı olabilir. Ancak takviye kullanmadan önce mutlaka bir sağlık profesyoneline danışmanız önerilir.

Ginkgo Biloba Nasıl Kullanılır?

Bilim insanları tarafından genellikle günde birden fazla doza bölünmek üzere toplam 120 ila 240 miligram ginkgo bilobanın kullanımının güvenli olduğu belirtilir. Daha yüksek dozlarda ya da uzun süre ginkgo biloba kullanımı yan etkilere neden olabilir.

Ginkgo biloba besin gıda takviyeleri satan mağazalardan alınabilir. Bu bitki çeşitli formlarda satışa sunulur. Bu formlar şu şekilde sıralanabilir:

• Kapsül,
• Tablet,
• Sıvı mabet ağacı özleri,
• Çay yapımında kullanılan, toz haline getirilmiş veya kuru yapraklar.

Ginkgo Bilobanın Yan Etkileri ve Uyarılar

Ginkgo biloba bazı durumlarda istenmeyen etkilere yol açabilir. Ancak bu etkiler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Ginkgo bilobanın yan etkileri arasında şunlar yer alır: 

• Baş Ağrısı: Ginkgo biloba çayı içmek bazı bireylerde baş ağrısına yol açabilir. Bu etki özellikle yüksek dozlarda kullanıldığında daha belirgin hale gelebilir.
• Mide Rahatsızlığı: Ginkgo biloba mide bulantısı, hazımsızlık ve mide ağrısı gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarına sebep olabilir.
• Baş Dönmesi: Ginkgo biloba tüketimi sonucunda bazı bireylerde baş dönmesi ortaya çıkabilir.
• Çarpıntı: Kalp ritmi bozuklukları veya çarpıntı gibi yan etkilere sebep olabilir. Bu etki kalp hastalığı olan bireylerde daha belirgin olabilir.
• Kabızlık ve İshal: Ginkgo biloba bazı bireylerde kabızlık ve ishal gibi bağırsak sorunlarına yol açabilir. 
• Alerjik Cilt Reaksiyonları: Deri döküntüleri, kaşıntı veya diğer cilt alerjileri görülebilir.

Ginkgo biloba aynı zamanda birçok ilaçla etkileşime girebilir. Bu durumda ilacın etkinliğini azaltabilir veya etkisini artırarak vücuda zarar vermesine yol açabilir. Ginkgo bilobanın etkileşime girdiği ilaç grupları şu şekilde sıralanabilir:

• Antidepresanlar: Ginkgo biloba bireyin mutluluk ve iyilik hissini artırmayı amaçlayan bazı antidepresanların etkilerini azaltabilir.
• Diyabet İlaçları: Ginkgo biloba kullanımı diyabet tedavisinin olumsuz etkilenmesine yol açabilir. Bu durum kan şekeri seviyelerinde dengesizleşmeye sebep olabilir.
• Yüksek Tansiyon İlaçları: Ginkgo biloba tansiyonun düşmesine neden olabilir. Bu nedenle kan basıncını düşüren hipertansiyon ilaçlarıyla birlikte kullanıldığında sağlık sorunlarına yol açabilir.
• Karaciğerde Parçalanan İlaçlar: Ginkgo biloba karaciğerde işlemden geçtikten sonra vücuttan atılan ilaçlarla etkileşime girebilir. 
• Diüretikler: Diüretikler kan damarlarını genişleterek su atımını kolaylaştırır ve kan basıncını düşürür. Ginkgo biloba bazı diüretiklerle etkileşeme girerek yüksek tansiyona yol açabilir.

Ginkgo biloba kullanımında dikkat edilmesi gereken hususlar arasında şunlar yer alır:

• Kan Sulandırıcı Kullananlar: Kan inceltici alan bireyler ginkgo biloba kullanımı konusunda dikkatli olmalılardır.
• Kanama Bozuklukları Olanlar: Ginkgo biloba kanama riskini artırabilir, bu nedenle kanama bozukluğu olan bireyler kullanımına dikkat etmelidir.
• Epilepsi veya Nöbet Geçirenler: Ginkgo biloba bazı bireylerde nöbetleri tetikleyebilir. Epilepsisi olan ya da geçmişte farklı nedenlerle nöbet geçirmiş bireylerin bu takviyeyi doktor kontrolü dışında kullanmamaları önerilir.
• Ameliyat: Kan pıhtılaşmasını etkileyebileceğinden ameliyattan önce veya sonra kullanılması önerilmez.
• Emzirme: Emzirme döneminde ginkgo biloba takviyesi kullanmanın yan etkileri kesin olarak bilinmemektedir. Bu sebeple özellikle emzirme dönemindeki bireyler bu takviyeyi doktora danışarak kullanmalıdır.
• Toksik Madde Riski: Taze ya da kavrulmuş ginkgo tohumlarında ve işlenmemiş ginkgo yapraklarında insan vücuduna zarar verecek düzeyde toksik maddeler bulunabilir. 

Ginkgo bilobayı kullanmadan önce doktora danışmanız tavsiye edilir. Bu sayede ginkgo bilobanın sizin için uygun olup olmadığı ve potansiyel yan etkileri değerlendirilebilir.

Ginkgo Bilobayla İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Ginkgo biloba hangi hastalıklara iyi gelir?

Bilim insanları ginkgo bilobanın içerisinde 40'tan fazla aktif bileşen tespit etmiş olsa da bu bileşenlerin sadece ikisi terapötik etkilere sahiptir. Bu maddeler flavonoidler ve terpenoidler olarak isimlendirilen antioksidanlardır. Flavonoidler sinirleri, kalp kasını, kan damarlarını ve retinayı korurken terpenoidlerse kan akışını iyileştirir. Bu etkileri sayesinde sinir sistemiyle ilgili rahatsızlıklara, kalp ve damar hastalıklarına, göz sorunlarına iyi gelebilir.

Ginkgo biloba kullanımı ne kadar süre devam etmeli?

Bitkisel takviyeler ve çaylar tıpkı farmakolojik ilaçlar gibi bir süre kullanıldıktan sonra hastalıkların üzerinde fayda sağlayabilir. Ginkgo bilobanın etkilerinin ortaya çıkması için kullanımı genellikle 4 ila 6 hafta sürebilir. Ancak her bireyin sağlık durumu ve ihtiyaçları farklı olduğundan bu süre uzatılabilir veya kısaltılabilir.

Bununla beraber ginkgo bilobanın en fazla 6 ay kullanılması tavsiye edilir. Kullanmadan önce ve özellikle 6 aydan daha uzun süreli kullanımlarda doktora danışmanız önerilir.

Hamilelikte ginkgo biloba kullanımı güvenli midir?

Ginkgo bilobanın hamilelik sürecinde doktor tavsiyesi olmadan kullanılması önerilmez. Antitrombosit özellikleri nedeniyle pıhtılaşmayı azaltarak doğum sırasında kanamaya neden olabilir. 

Ginkgo bilobanın en etkili formu hangisidir?

Ginkgo biloba takviyelerinin belirli standartlarda üretilmesi durumunda etkili olabileceği belirtilir. Ancak bu tür takviyelerin kullanımı konusunda sağlık profesyonellerine danışılması önemlidir. 

Ginkgo biloba takviyeleri nasıl saklanmalıdır?

Ginkgo biloba takviyelerinin son kullanma tarihine kadar etkilerini koruması için nemden ve doğrudan güneş ışığından uzak, kuru ve serin bir yerde saklanması büyük önem taşır. Ayrıca aşırı doz ve riskli kullanımını önlemek amacıyla çocukların ve evcil hayvanların göremeyeceği ve erişemeyeceği bir alanda tutulması gerekir. Son kullanma tarihi geçen ürünleri atmak etkisiz ürünlerin kullanılmasının önüne geçilmesini sağlar. 

Çocuklar ginkgo biloba takviyesi kullanabilirler mi?

Bilim insanları ginkgo tohumunun çocuklar için zararlı olabileceğini vurgular. Bu sebeple çocuklarda ginkgo yaprağı ekstresinin kullanımına yalnızca doktor tavsiyesiyle izin verilmelidir.