Romatoloji

Romatoloji; eklemler, kemikler, kaslar ve bağ dokulardan oluşan kas-iskelet sistemini etkileyen hastalıkların tanı ve tedavisine odaklanan tıpta uzmanlaşmış bir alandır. Bu tür hastalıklar arasında romatoid artrit, osteoartrit, lupus, gut ve çok sayıda diğer otoimmün hastalık ve yumuşak doku sorunları yer alır. Bu hastalıklar zayıflatıcı ağrıya, sertliğe, şekil bozukluğuna ve hareket kabiliyetinin azalmasına yol açarak kişinin yaşam kalitesini etkileyebilir.

Romatoloji nedir, romatoloji ne demek, romatoloji neye bakar, romatoloji muayenesi nasıl yapılır gibi sorularınızın yanıtını içeriğimizde bulabilir, romatoloji randevusu alarak tedavi olabilirsiniz.

Romatoloji Hastalıkları Nelerdir?

Romatologlar, 100'den fazla farklı hastalık türünü tanıyabilir. Ayrıca daha az yaygın olan diğer romatizmal rahatsızlıkların bakımını da sağlar ve ilgili komplikasyonları ele almak için diğer uzmanlarla iş birliği yapar.

Romatoloji hangi hastalıklara bakar merak ediyorsanız, aşağıdaki listeyi inceleyebilirsiniz:

• Romatoid artrit 
• Sistemik lupus eritematozus 
• Psoriatik artrit 
• Osteoartrit 
• Gut 
• Osteoporoz
• Jüvenil idiopatik artriti
• Fibromiyalji
• Tendinit
• Bursit
• Bel ağrısı
• Vaskülit
• Polimiyalji romatika
• Lyme hastalığı
• Ehlers-Danlos Sendromu
• Spondiloartropatiler
• Bağ dokusu hastalıkları (sistemik skleroz, dermatomiyozit ve bağ dokularında iltihaplanma ve hasara neden olan karışık bağ dokusu hastalığı gibi)

Romatoloji Bölümünde Görülen Belirtiler Nelerdir?

Romatoloji bölümü ile ilgili hastalıklara bağlı olarak gelişen semptomların tamamı her hastada görülmeyebilir. Bunların gelişme derecesi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Romatologlar, bu semptomlara dayanarak daha fazla tıbbi muayenenin gerekli olup olmadığına karar verebilir.

“Romatoloji nedir belirtileri nelerdir?” merak edenler, aşağıdaki semptomlarla karşılaşabilir:

• Birden fazla eklemde ağrı, sertlik ve şişlik
• Sınırlı hareket açıklığı
• Açıklanamayan yorgunluk, ateş ve kilo kaybı gibi sistemik semptomlar
• Kalıcı ve anormal deri döküntüleri veya lezyonları
• Açıklanamayan saç dökülmesi

Romatoloji Hangi Hastalıklara Bakar?

Kas-iskelet sistemi, eklemler ve bağ dokularında meydana gelen hastalıkların teşhis ve tedavi edilmesi ile ilgilenen bölüm, “Romatoloji bölümü nedir?” sorusunun yanıtını verir. Genellikle sistemik otoimmün hastalıklar olarak bilinen bir grup hastalığın tedavisine odaklanır. Bu hastalıklar için kullanılan diğer terimler kolajen damar hastalıkları veya bağ dokusu hastalıklarıdır. Bunlar, kişinin bağışıklık sisteminin kişinin kendi vücuduna saldırdığı ve bunun sonucunda eklemler gibi bölgelerde iltihaplanmalara ve ağrı, şişlik gibi sorunlara neden olduğu hastalık gruplarıdır. Bazı hastalarda organ hasarları da görülebilir.

Bu hastalıklar vücudun herhangi bir bölümünü etkileyebilir:

• Gözler
• Deri
• Sinirler
• Böbrekler
• Akciğer
• Kalp
• Diğer iç organlar

Sık Karşılaşılan Romatizmal Hastalıklar Nelerdir?

Romatizmal hastalıklar, genellikle ilerleyici ve ağrıyla ilişkili olan hastalık ve sendromları içerir. En sık görülen inflamatuar romatizmal durumlar arasında romatoid artrit ve spondiloartropatiler (spinal kolon eklem hastalıkları) yer alır. Romatoloji bölümü olan hastaneler sayesinde bu hastalıkların teşhisi ve tedavisi yapılabilir.

Romatoid Artrit

Romatoid artrit, eklemleri etkileyen kronik bir otoimmün hastalıktır. Simetrik eklem tutulumu, eklem ağrısı, sertlik ve şişlik gibi oldukça net semptomlar görülebilir. Bu simetri, romatoid artriti hastalığın diğer formlarından ayırmaya yardımcı olur.

Romatoloji doktorları, ilk olarak NSAID'ler, kortikosteroidler gibi bir veya daha fazla ilaç reçete edebilir. Daha sonra durumun nasıl geliştiği düzenli olarak izlenir ve tedavi planlanır. Ayrıca fizik tedavi de önerilebilir. Hastalar, alışkanlıklarında ve günlük rutinlerinde değişiklik yaparak ağrılarını hafifletebilir ve daha etkili bir şekilde tedavi alabilir. 

Spondiloartropatiler

Bu romatizmal hastalık grubu esas olarak omurgayı etkiler. Yaygın bir form olan ankilozan spondilit de kalçaları, omuzları ve dizleri etkileyebilir. Kemiklerin ve eklemlerin etrafındaki tendonlar ve bağlar iltihaplanır, bu da ağrı ve sertliğe neden olur. Ankilozan spondilit, geç ergenlik veya erken yetişkinlik dönemindeki insanları etkileme eğilimindedir. 

Reiters sendromu olarak da adlandırılan reaktif artrit başka bir spondiloartropatidir. Alt idrar yolunu, bağırsakları veya diğer organları kapsayan bir enfeksiyondan sonra gelişir. Genellikle göz problemleri, deri döküntüleri ve ağız yaraları ile ilişkilidir.

Fibromiyalji

Fibromiyalji, kemikleri ve eklemleri destekleyen ve hareket ettiren dokularda ağrı yaratan bir hastalıktır. Özellikle boyun, omurga, omuz ve kalça kaslarında ve tendonlarında ağrı görülür. Sertlik ve lokal hassas noktalar meydana gelir. Hastalarda ayrıca yorgunluk ve uyku bozuklukları da görülebilir.

Jüvenil İdiopatik Artriti

Eskiden juvenil romatoid artrit (JRA) olarak bilinen juvenil idiyopatik artrit (JIA), 16 yaşından küçük çocuklarda en sık görülen artrit türüdür. Artrit, eklemlerin iltihaplanmasıdır; ağrıya, sertliğe ve eklem şişmesine neden olur. Hastalığın nedeni tam olarak bilinmese de JIA, otoimmün bir durum olarak kabul edilir. Bu, bağışıklık sisteminin sağlıklı hücrelere ve dokulara saldırmaya başladığı anlamına gelir.

Osteoartrit

Osteoartrit hem eklem içindeki kemiklerin uçlarını yastıklayan doku olan kıkırdağı hem de alttaki kemiği etkiler. Osteoartritte kıkırdak hasarı meydana gelir, bu hasar kemiğin tamamen yıpranmasına neden olabilir. Hastalık, eklem ağrısına ve sertliğine neden olabilir. Sakatlık, çoğunlukla hastalık omurgayı ve ağırlık taşıyan eklemleri etkilediğinde ortaya çıkar.

Gut

“Romatoloji nedir hangi hastalıklara bakar?” merak edenlerin sıklıkla karşılaştığı hastalıklardan biri guttur. Bu tip artrit, eklemlerde iğne benzeri ürik asit kristallerinin birikmesinden kaynaklanır. Kristaller etkilenen eklemde aralıklı inflamasyona, şişmeye ve ağrıya neden olur.

Psoriatik Artrit

Psoriatik artrit, bir cilt hastalığı olan sedef hastalığına bağlı gelişen inflamatuar bir eklem hastalığıdır. Çoğu hastada cilt semptomları eklem ağrısından birkaç yıl önce ortaya çıkar. Ancak bazı durumlarda artrit cilt belirtilerinden önce de ortaya çıkabilir. Bu hastalık, deformiteli birden fazla şişmiş ve hassas eklemle sonuçlanabilir. Tedavi, metotreksat gibi hastalığı değiştiren antiromatizmal ilaçlarla başlar. Çoğu zaman hastalar, enjeksiyon yoluyla veya intravenöz infüzyonlarla uygulanan biyolojik ilaçlar kullanır.

Bursit

Bu durum, kemikler ve eklemlerdeki diğer hareketli yapılar arasındaki sürtünmeyi azaltmaya yardımcı olan küçük, sıvı dolu keseler olan bursaların iltihaplanmasını içerir. Enflamasyon, eklemdeki artritten veya bursaların yaralanmasından veya enfeksiyonundan kaynaklanabilir. Bursit, ağrı ve hassasiyete neden olur ve yakındaki eklemlerin hareketini sınırlayabilir.

Tendinit

Tendinit; aşırı kullanım, yaralanma veya romatizmal bir durumun neden olduğu tendonların iltihaplanması anlamına gelir. Ağrı ve hassasiyete neden olarak yakındaki eklemlerin hareketini kısıtlayabilir.

Vaskülit

İltihaplanma nedeniyle kan damarı hasarına neden olabilen bir grup hastalıktır. Semptomlar döküntü, sinir sistemi hasarı, böbrek yetmezliği veya akciğer hastalığı olarak ortaya çıkabilir. Hastalıklar arasında polianjiitli granülomatoz, Behçet hastalığı, lökositoklastik vaskülit, Churg-Strauss sendromu, Kawasaki hastalığı ve diğerleri yer alır. Tedavi sıklıkla steroid ve immünosüpresif tedaviyi gerektirir.

Miyozit

Miyozit, kas iltihabını içeren bir grup hastalığı ifade eder. Hastalarda kas zayıflığı ve döküntüler görülebilir. Kan testleri ve kas biyopsileri tanıyı doğrulayabilir. Yaygın görülen bozukluklar arasında dermatomiyozit, polimiyozit ve inklüzyon cisimciği miyoziti yer alır. Tedavi, sıklıkla fizik tedavi ile birlikte steroid tedavisi ve immünosüpresif ilaçları içerir.

Romatoloji Muayenesi Nasıl Yapılır?

Bir romatolog öncelikle fiziksel muayene yaparak ve laboratuvar testleri, görüntüleme yöntemleri ve patolojik testler kullanarak spesifik hastalığı teşhis eder. Spesifik bozukluk belirlendikten sonra tedavi planı tasarlanır. 

Romatizmal durumların doğru bir şekilde tanınması bazen zor olduğundan romatologlar öncelikle hastanın tıbbi geçmişini araştırır ve durumun kalıtsal olup olmadığını görmek için ailenin tıbbi geçmişini sorar. Bundan sonra altta yatan bir romatizmal hastalığın belirtisi olabilecek herhangi bir iltihabı araştırmak için kas-iskelet sisteminin fizik muayenesini yapar.

Yapılan ek testler arasında anormal sayıda antikor aramak için laboratuvar testi veya kas-iskelet sistemindeki herhangi bir anormalliği belirlemek için X-Ray, MR veya ultrason yer alabilir.

• Fiziksel muayene
• Kan testleri
• Röntgen, ultrason veya manyetik rezonans görüntüleme taramaları gibi görüntüleme testleri
• Eklem aspirasyonu/sinovyal sıvı analizi
• Kas-iskelet sistemi ultrasonu
• Biyopsiler
• Kemik yoğunluğu taraması 

“Romatoloji tahlilleri aç karnına mı yapılır?” sorusu, çoğu hastanın merak ettiği konulardan biridir. Tahlillerin türü ve neden yapıldığı değiştiği için doktorun yönlendirmesine ihtiyaç vardır. 

Ağrının kesin nedeni bulunduktan sonra romatoloji doktoru, tedavinin bir parçası olarak ilaç yazabilir, hastayı bir fizyoterapiste yönlendirebilir veya eklemlere enjeksiyon yapabilir. Romatizmal hastalıkların doğası gereği karmaşık olması nedeniyle belirtileri tam olarak tanımlamak ve tedavi etmek için romatoloğa birkaç kez tekrar başvurulması gerekebilir.

Romatolojik durumlar, sıklıkla inflamasyonu azaltan ve semptomlara neden olan aşırı aktif bağışıklık tepkisini baskılayan ilaçlarla tedavi edilir. Ağrı kesiciler ve antiinflamatuar ilaçlar kullanılarak ağrı en aza indirilebilir. Fizik tedavi de tedavi planının önemli bir parçasıdır.

Eklemlerinizde uzun süredir devam eden kronik ağrılardan şikayetçiyseniz ve “Romatoloji hangi hastanelerde var?” merak ediyorsanız, size en yakın Acıbadem Hastanesi Romatoloji bölümünden randevu alabilirsiniz.